كابل

كابل هاي برق داراي نوع هاي مختلفي هستند و هر كدام كاربرد متفاوتي دارند. به تبع اين تنوع بر قيمت كابل هاي برق نيز تاثير ميگذارد. قيمت كابل برق توسط پارامترهاي مختلفي تعيين ميشود. قيمت كابل برق نسبت به گذشته افزايش داشته است و علت اين افزايش قيمت، گران شدن فلزاتي مثل مس، آلومينيوم و آهن است.

پارامتر هايي كه بر قيمت كابل اثر ميگذارند: ايراني يا خارجي بودن كابل، نوع رسانا، كيفيت و قطر كابل ها. براي اثر هر يك از اين پارامتر ها بر قيمت كابل برق توضيحات مختصري ارائه خواهيم كرد.

همانطور كه گفتيم نمونه هاي متفاوت سيم و كابل از لحاظ قيمت با هم متفاوتند براي مثال قيمت يك حلقه كابل برق دو در يك و نيم از قيمت كابل دو در دو و نيم كمتر است. پس همانطور كه مشاهده كرديم قطر كابل ها بر قيمت كابل برق اثر ميگذارند.

ايراني يا خارجي بودن كابل ها از ديگر پارامتر هاي تاثير گذار است. به طور كلي قيمت كابل خارجي از كابل برق ايراني بسيار بيشتر است و كابل هاي ايراني داراي قيمت هاي مناسب تري هستند.

به اين نكته توجه كنيد كه قيمت كابل هرگز معيار مناسبي براي تعيين كيفيت آن نيست زيرا شركت هاي ايراني تمام تلاش خود را براي توليد سيم و كابل با كيفيت به كار ميگيرند.

كيفيت معيار مناسبي براي تعيين قيمت كابل برق است اما كم و زياد بودن قيمت سيم و كابل، هرگز فروش آن را تضمين نمي كند بلكه اين كيفيت است كه بر ميزان خريد تاثير ميگذارد. هميشه سعي كنيد سيم و كابل هاي با كيفيت را خريداري كنيد.

مقايسه قيمت كابل برق ها با هم

در سال هاي اخير و با توجه به گران شدن فلزات مختلف از جمله مس، قيمت كابل هاي مسي نيز بالاتر رفته است. همچنين وزن كابل هاي مسي زياد است و با توجه به قيمت بالاي كابل مسي احتمال به سرقت رفتن اين كابل ها دور از انتظار نيست.

استفاده از كابل هاي آلومينيومي به جاي كابل هاي مسي نسبت به گذشته بيشتر شده است و علت اين جايگزيني، قيمت كابل هاي آلومينيومي نسبت به كابل هاي مسي و وزن كمتر كابل هاي آلومينيومي نسبت به كابل هاي مسي است. به طور كلي كاربري هر دو فلز با هم يكسان است به شرطي كه آلياژ آن ها استاندارد باشد.

در ادامه به مزايا و معايب استفاده از اين كابل ها ميپردازيم.

مشخصات كابل برق هاي ارزان قيمت

در گذشته استفاده از كابل هاي مسي در زمينه ي توليد و توزيع برق بسيار رايج بود اما در سالهاي اخيركابل هاي آلومينيومي  جايگزين مناسبي براي كابل هاي مسي شده اند.

قيمت كابل آلومينيومي نسبت به مسي پايين تر است و همچنين وزن كابل هاي آلومينيومي نسبت به كابل هاي مسي كمتر است و دليل ديگري كه خريداران را مجاب به خريد كابل هاي آلومينيومي ميكند سهولت در استفاده از كابل هاي آلومينيومي در تير هاي چراغ برق است.

مزاياي استفاده از كابل برق هاي با قيمت مناسب

همانطور كه در قسمت قبل نيز گفتيم قيمت كابل هاي برق آلومينيومي آنقدر مناسب است كه ميتوان عنوان كابل برق قيمت مناسب را به آن اختصاص داد. از كابل هاي خود نگه دار كه زير مجموعه كابل هاي آلومينيومي هستند براي استفاده در تير برق هاي هوايي و كابل قدرت هاي زميني استفاده ميشوند زيرا وزن كمتري نسبت به كابل هاي مسي دارند.

كابل هاي برق داراي استاندار لازم براي توزيع برق هستند. بسياري از افراد به اشتباه فكر ميكردند استفاده از كابل آلومينيومي به جاي كابل مسي باعث بالا رفتن دماي كابل و افت جريان و افت ولتاژ ميشود اما اين تصور كاملا غلط است. اما نكته ي مهمي كه بايد به آن توجه كنيد اين است كه سطح مقطع كابل هاي آلومينيومي بايد بيشتر از كابل مسي باشد.

بررسي كيفيت كابل هاي برق

كابل هاي مسي از ابتدا انتخاب مناسبي براي هادي سيم و كابل بوده است اما با محدود شدن منابع معدني و بالاتر رفتن قيمت كابل مسي، دنبال جايگزين مناسبي براي مس بودند و سر انجام قرعه به نام آلومينيوم افتاد. با ياد آوري اين موضوع كه مقاومت الكتريكي آلومينيوم بيشتر از مس است اما بايد گفت قيمت كابل برق آلومينيومي يك سوم كابل مسي است.

ميتوان گفت ويژگي هاي آلومينيوم منحصر به فرد است. وزن كمتر اين كابل برتري ديگري نسبت به كابل مسي است. نا گفته نماند كه در كابل هاي آلومينيومي ممكن است خوردگي فلز نيز اتفاق بيفتد كه البته با استفاده از كلمپ بي متال اين مشكل قابل حل است. به طور كلي كابل هاي آلومينيومي داراي كيفيت قابل قبولي هستند و قيمت كابل هاي برق آلومينيومي نيز به صرفه تر از كابل مسي است.

به عنوان نكته پاياني بايد به اين موضوع اشاره كنيم كه از آلومينيوم تنها در كابل هاي قدرت به عنوان كابل آلومينيومي زميني و هوايي به صورت خود نگه دار يا فاصله دار ميتوان استفاده كرد، همچنين بايد بدانيد به علت شكنندگي بالاي آلومينيم، امكان استفاده از اين  فلز براي كابل هاي افشان آلومينيومي نيست و فقط مناسب براي توليد كابل هاي مفتولي هستند.

سيم هاي آلومينيوم زره دار دسته اي از كابل هاي آلومينيومي هستند كه تلفات دي الكتريك پايين اما مقاومت بالايي دارند و در شبكه هاي انتقال برق با تغييرات ناگهاني بار براي كاربري مسكوني يا صنعتي استفاده ميشود. در كل از كابل هاي آلومينيومي زره دار در مكان هايي كه امكان صدمه و ضربه فيزيكي وجود دارد به صورت دفن در زمين و در خارج تاسيسات استفاده ميشود.

كمان كابل از بهترين و با سابقه ترين توليدكنندگان سيم و كابل متناسب با نياز خريداران است.

مشخصات كابل افشان

كابل افشان ها به خاطر انعطاف بالايي كه دارند خاصيت شكل پذيري دارند و به راحتي نمي شكنند.اين كابل ها براي فاصله هاي كوتاه كاربرد دارند. مقاومت آنها نسبت به مقاومت سيم و كابل هاي يك پارچه يا استخواني بسيار بيشتر است به همين دليل است كه ميدان مغناطيسي ايجاد شده توسط آنها ها نسبت به كابل هاي استخواني كمتر است. قيمت اين كابل كمي بالاتر از ساير كابل ها مثل كابل هاي مفتولي است.

مقايسه انواع مختلف كابل افشان ها از لحاظ  قيمت

اين كابل ها به دو روش متفاوت توليد ميشوند كه اين تفاوت، بر  قيمتشان نيز اثر ميگذارد.

در روش اول، هادي كابل درست در مركز كابل و در لايه هاي داخلي قرار ميگيرد. توليد روكش براي اين نوع كابل ها آسان تر است و قيمت مناسب تري نيز دارد. هسته كابل محكم و در وسط كابل قرار ميگيرد و توسط چندين لايه محافظت ميشود. اما اين روش توليد نيز خالي از اشكال نيست.

با قرار گرفتن هسته كابل در مركز، با گذشت زمان و تا شدن كابل، شعاع داخلي فشرده ميشود و شعاع بيروني آن بيرون كشيده ميشود كه باعث پيچ خوردگي در سيم هاي كابل و در نهايت منجر به پاره شدن كابل ميشود.

در روش دوم بر خلاف روش اول، كابل ها را با سيم هاي بافته شده مي سازند كه مزيت اين روش افزايش مقاومت كابل افشان ها در حد قابل قبول است و با اين روش ميتوان در هر نقطه از كابل خمش مناسب ايجاد كرد و نگران پاره شدن كابل نيز نباشيم.

بالا بودن قيمت اين نوع كابل ها  زياد دور از انتظار نيست اما بايد افزايش مقاومت كابل را نيز در نظر بگيريم. در پروژه هايي كه نياز به كابل هاي منعطف براي مدت طولاني دارند از اين نوع كابل ها استفاده ميكنند.

مقايسه كابل افشان هاي مختلف با يكديگر و كاربرد آنها

كابل افشان ها داراي چند نوع مختلف هستند. همانطور كه قبلا گفتيم هادي كابل هاي افشان از جنس مس است و عايق اين كابل ها نيز از جنس آميزه پليمر است.

شايد ذكر اين نكته نيز خالي از لطف نباشد كه هادي كابل ها بايد طبق استانداردهاي ملي درست قرار گرفته باشد و داراي ويژگي هاي خاصي از جمله:

تعداد مفتول هاي به كار رفته در اين كابل ها بايد استاندارد باشد.

قطر مفتول هاي هادي بايد با هم برابر باشد و از مقدار استاندارد تجاوز نكند.

مقاومت هادي هاي استفاده شده در كابل هاي افشان بايد مطابق با مقدار تعيين شده باشند.

جنس اين هادي ها بايد مس آنيل شده باشند. اين مس ها بايد ساده يا اندود شده باشند.

حالا به بررسي انواع كابل افشان ميپردازيم.

چند نوع از كابل افشان ها شامل:

كابل انعطاف پذير سبك

قدرت

آلومينيومي

كابل انعطاف پذير سبك

اين كابل ها كه بر اساس استانداردهاي ملي توليد و عرضه ميشوند داراي هادي از جنس مس آنيل شده مي باشند و انعطاف پذيري بالايي دارند و سطح مقطع اين كابل ها به اندازه ي 5 يا 75 ميلي متر مربع مي باشند. رنگ اين كابل ها سفيد يا مشكي است و عايق به كار رفته در آن از مدل PVC/D است. كاربرد اين نوع كابل ها در در اتصالات وسايل برقي خانگي و انواع ماشين آلات است.

قدرت

هادي به كار رفته در آنها از جنس مس آنيل شده است و رشته هاي اين نوع كابل در هم تنيده و به هم پيچيده هستند. مدل عايق به كار رفته در اين كابل ها PVC/A مي باشد. كاربرد اين كابل ها در تامين انرژي است و در كانال هاي نيروگاه ها، مصارف صنعتي و خانگي از اين كابل ها استفاده ميشود. اين كابل ها همچنين در مكان هايي كه احتمال خطر آسيب رسيدن به آن ها وجود نداشته باشد، مورد استفاده قرار ميگيرند.

آلومينيومي

به دنبال بالا تر رفتن قيمت مس و كم ياب شدن اين فلز گران بها، توليد كنندگان به دنبال جايگزين مناسب براي مس بودند و در نهايت به اين نتيجه رسيدند كه آلومينيوم ميتواند جايگزين مناسبي براي مس باشد. از كابل آلومينيوم در توزيع و انتقال برق استفاده ميشود. اما بايد به اين نكته نيز توجه كنيد كه براي سيم كشي هاي داخلي نمي توانيد از كابل افشان آلومينيومي استفاده كنيد. مزيت جايگزيني كابل آلومينيومي به جاي كابل مسي عبارتند از:

قيمت مناسب كابل هاي آلومينيومي

پايين بودن وزن آن ها

احتمال سرقت كابل هاي آلومينيومي نسبت به كابل هاي مسي بسيار كمتر است.

براي تير هاي برق هوايي كه از كابل هاي آلومينيومي استفاده ميكنند.

راه هاي تشخيص اين كابل از كابل هاي ديگر

كابل هاي افشان با كابل هاي مفتولي داراي تفاوت هايي هستند كه در ادامه به آنها اشاره ميكنيم:

اين كابل ها از لحاظ مقاومت الكتريكي با هم متفاوتند. مقاومت هادي در كابل هاي افشان نسبت به كابل هاي معمولي بيشتر است و اين موضوع در متراژ هاي بالا مشكل ساز مي شود.

كابل هاي مفتولي در مكان هايي مورد استفاده قرار ميگيرند كه به طور ثابت و زميني نصب شوند اما كابل هاي افشان براي مكان متحرك استفاده ميشود.

زماني كه لازم باشد كابل ها در هم پيچيده شوند، كابل هاي افشان گزينه ي مناسب تري هستند زيرا از انعطاف بالايي برخوردار هستند.

تفاوت كابل افشان و مفتول

اصولا تفاوت هايي ميان كابل افشان و مفتول وجود دارد كه لحاظ نمودن آن در هنگام انتخاب و خريد مفيد خواهد بود. يكي از مشخصه هايي كه به منظور گروه بندي يا تمايز كابلهاي برق فشار ضعيف به كار برده مي شود، شكل هادي به كار رفته در آنهاست. تفاوت در ساختار هادي كابل بالطبع سبب تغيير در پاره اي از ويژگي هاي مكانيكي و الكتريكي آن مي شود. به طور كلي دو حالت افشان و مفتولي براي بسياري از كاربران كابل برق آشنا هستند.

در ادامه به بعضي از فاكتورهاي موثر در تمايز اين دو گونه كابل اشاره مي گردد. مهم ترين تفاوتي كه در نگاه اول به چشم مي آيد انعطاف پذيري كابل است. ساختار هادي افشان موجب انعطاف پذيري بيشتر آن نسبت به نوع مفتولي مي شود.

در مكانهايي كه كابل متحرك است يا به صورت مكرر پيچانده مي شود (ماننده پريزهاي صنعتي سيار) بديهي است كه گزينه مناسب كابل افشان خواهد بود. از طرفي براي نصب ثابت و زميني كابل مفتولي انتخاب بهتري به نظر مي رسد.

از ديدگاه پارامترهاي الكتريكي نيز تفاوت ميان كابل مفتولي و افشان وجود دارد. مقاومت اهمي آشناترين شاخصه الكتريكي براي سيم و كابل برق است. در هادي افشان به دليل پيچش تارها، طول هر يك از آنها از طول كل كابل بيشتر است و اين موضوع مهم ترين دليل تفاوت مقاومت الكتريكي در واحد طول بين كابل افشان و مفتولي مي باشد.

به عنوان نمونه هادي مفتولي به سطح مقطع 6 ميليمتر مربع در دماي 20 درجه سانتي گراد (سلسيوس) داراي مقاومت 3.08 اهم بر كيلومتر است؛ در حالي كه براي هادي افشان در همين سايز عدد 3.3 بيان شده است. تفاوت زياد چشمگير نيست؛ اما ممكن است در موارد خاص يا متراژ بالا تاثير خود را بيشتر نمايان سازد.

از ديگر مشخصات مورد توجه مي توان به مقاومت در برابر خوردگي اشاره نمود كه شواهد از عملكرد بهتر كابل مفتولي از اين منظر حكايت دارد.

ذكر اين نكته نيز خالي از لطف نيست كه يك شكل ديگري هم براي هادي كابل برق وجود دارد كه به نيمه افشان يا چند مفتولي معروف است. اين كابل داراي ويژگيهايي مابين دو نوع مفتولي و افشان است. مثلا از نظر كميات الكتريكي به مفتولي نزديكتر است؛ اما منعطف تر از آن عمل مي كند.

كمان كابل توليد كننده ي انواع سيم و كابل از جمله كابل هاي افشان و كابل هاي مفتولي و.. است كه در زمينه ي فروش سيم و كابل گوي سبقت را از رقبا ربوده است. كارشناسان با تجربه و مجرب مشتريان را به خوبي راهنمايي ميكنند كه سيم و كابل مورد نظرشان را خريداري كنند.