مشخصات كابل افشان
كابل افشان ها به خاطر انعطاف بالايي كه دارند خاصيت شكل پذيري دارند و به راحتي نمي شكنند.اين كابل ها براي فاصله هاي كوتاه كاربرد دارند. مقاومت آنها نسبت به مقاومت سيم و كابل هاي يك پارچه يا استخواني بسيار بيشتر است به همين دليل است كه ميدان مغناطيسي ايجاد شده توسط آنها ها نسبت به كابل هاي استخواني كمتر است. قيمت اين كابل كمي بالاتر از ساير كابل ها مثل كابل هاي مفتولي است.
مقايسه انواع مختلف كابل افشان ها از لحاظ قيمت
اين كابل ها به دو روش متفاوت توليد ميشوند كه اين تفاوت، بر قيمتشان نيز اثر ميگذارد.
در روش اول، هادي كابل درست در مركز كابل و در لايه هاي داخلي قرار ميگيرد. توليد روكش براي اين نوع كابل ها آسان تر است و قيمت مناسب تري نيز دارد. هسته كابل محكم و در وسط كابل قرار ميگيرد و توسط چندين لايه محافظت ميشود. اما اين روش توليد نيز خالي از اشكال نيست.
با قرار گرفتن هسته كابل در مركز، با گذشت زمان و تا شدن كابل، شعاع داخلي فشرده ميشود و شعاع بيروني آن بيرون كشيده ميشود كه باعث پيچ خوردگي در سيم هاي كابل و در نهايت منجر به پاره شدن كابل ميشود.
در روش دوم بر خلاف روش اول، كابل ها را با سيم هاي بافته شده مي سازند كه مزيت اين روش افزايش مقاومت كابل افشان ها در حد قابل قبول است و با اين روش ميتوان در هر نقطه از كابل خمش مناسب ايجاد كرد و نگران پاره شدن كابل نيز نباشيم.
بالا بودن قيمت اين نوع كابل ها زياد دور از انتظار نيست اما بايد افزايش مقاومت كابل را نيز در نظر بگيريم. در پروژه هايي كه نياز به كابل هاي منعطف براي مدت طولاني دارند از اين نوع كابل ها استفاده ميكنند.
مقايسه كابل افشان هاي مختلف با يكديگر و كاربرد آنها
كابل افشان ها داراي چند نوع مختلف هستند. همانطور كه قبلا گفتيم هادي كابل هاي افشان از جنس مس است و عايق اين كابل ها نيز از جنس آميزه پليمر است.
شايد ذكر اين نكته نيز خالي از لطف نباشد كه هادي كابل ها بايد طبق استانداردهاي ملي درست قرار گرفته باشد و داراي ويژگي هاي خاصي از جمله:
تعداد مفتول هاي به كار رفته در اين كابل ها بايد استاندارد باشد.
قطر مفتول هاي هادي بايد با هم برابر باشد و از مقدار استاندارد تجاوز نكند.
مقاومت هادي هاي استفاده شده در كابل هاي افشان بايد مطابق با مقدار تعيين شده باشند.
جنس اين هادي ها بايد مس آنيل شده باشند. اين مس ها بايد ساده يا اندود شده باشند.
حالا به بررسي انواع كابل افشان ميپردازيم.
چند نوع از كابل افشان ها شامل:
كابل انعطاف پذير سبك
قدرت
آلومينيومي
كابل انعطاف پذير سبك
اين كابل ها كه بر اساس استانداردهاي ملي توليد و عرضه ميشوند داراي هادي از جنس مس آنيل شده مي باشند و انعطاف پذيري بالايي دارند و سطح مقطع اين كابل ها به اندازه ي 5 يا 75 ميلي متر مربع مي باشند. رنگ اين كابل ها سفيد يا مشكي است و عايق به كار رفته در آن از مدل PVC/D است. كاربرد اين نوع كابل ها در در اتصالات وسايل برقي خانگي و انواع ماشين آلات است.
قدرت
هادي به كار رفته در آنها از جنس مس آنيل شده است و رشته هاي اين نوع كابل در هم تنيده و به هم پيچيده هستند. مدل عايق به كار رفته در اين كابل ها PVC/A مي باشد. كاربرد اين كابل ها در تامين انرژي است و در كانال هاي نيروگاه ها، مصارف صنعتي و خانگي از اين كابل ها استفاده ميشود. اين كابل ها همچنين در مكان هايي كه احتمال خطر آسيب رسيدن به آن ها وجود نداشته باشد، مورد استفاده قرار ميگيرند.
آلومينيومي
به دنبال بالا تر رفتن قيمت مس و كم ياب شدن اين فلز گران بها، توليد كنندگان به دنبال جايگزين مناسب براي مس بودند و در نهايت به اين نتيجه رسيدند كه آلومينيوم ميتواند جايگزين مناسبي براي مس باشد. از كابل آلومينيوم در توزيع و انتقال برق استفاده ميشود. اما بايد به اين نكته نيز توجه كنيد كه براي سيم كشي هاي داخلي نمي توانيد از كابل افشان آلومينيومي استفاده كنيد. مزيت جايگزيني كابل آلومينيومي به جاي كابل مسي عبارتند از:
قيمت مناسب كابل هاي آلومينيومي
پايين بودن وزن آن ها
احتمال سرقت كابل هاي آلومينيومي نسبت به كابل هاي مسي بسيار كمتر است.
براي تير هاي برق هوايي كه از كابل هاي آلومينيومي استفاده ميكنند.
راه هاي تشخيص اين كابل از كابل هاي ديگر
كابل هاي افشان با كابل هاي مفتولي داراي تفاوت هايي هستند كه در ادامه به آنها اشاره ميكنيم:
اين كابل ها از لحاظ مقاومت الكتريكي با هم متفاوتند. مقاومت هادي در كابل هاي افشان نسبت به كابل هاي معمولي بيشتر است و اين موضوع در متراژ هاي بالا مشكل ساز مي شود.
كابل هاي مفتولي در مكان هايي مورد استفاده قرار ميگيرند كه به طور ثابت و زميني نصب شوند اما كابل هاي افشان براي مكان متحرك استفاده ميشود.
زماني كه لازم باشد كابل ها در هم پيچيده شوند، كابل هاي افشان گزينه ي مناسب تري هستند زيرا از انعطاف بالايي برخوردار هستند.
تفاوت كابل افشان و مفتول
اصولا تفاوت هايي ميان كابل افشان و مفتول وجود دارد كه لحاظ نمودن آن در هنگام انتخاب و خريد مفيد خواهد بود. يكي از مشخصه هايي كه به منظور گروه بندي يا تمايز كابلهاي برق فشار ضعيف به كار برده مي شود، شكل هادي به كار رفته در آنهاست. تفاوت در ساختار هادي كابل بالطبع سبب تغيير در پاره اي از ويژگي هاي مكانيكي و الكتريكي آن مي شود. به طور كلي دو حالت افشان و مفتولي براي بسياري از كاربران كابل برق آشنا هستند.
در ادامه به بعضي از فاكتورهاي موثر در تمايز اين دو گونه كابل اشاره مي گردد. مهم ترين تفاوتي كه در نگاه اول به چشم مي آيد انعطاف پذيري كابل است. ساختار هادي افشان موجب انعطاف پذيري بيشتر آن نسبت به نوع مفتولي مي شود.
در مكانهايي كه كابل متحرك است يا به صورت مكرر پيچانده مي شود (ماننده پريزهاي صنعتي سيار) بديهي است كه گزينه مناسب كابل افشان خواهد بود. از طرفي براي نصب ثابت و زميني كابل مفتولي انتخاب بهتري به نظر مي رسد.
از ديدگاه پارامترهاي الكتريكي نيز تفاوت ميان كابل مفتولي و افشان وجود دارد. مقاومت اهمي آشناترين شاخصه الكتريكي براي سيم و كابل برق است. در هادي افشان به دليل پيچش تارها، طول هر يك از آنها از طول كل كابل بيشتر است و اين موضوع مهم ترين دليل تفاوت مقاومت الكتريكي در واحد طول بين كابل افشان و مفتولي مي باشد.
به عنوان نمونه هادي مفتولي به سطح مقطع 6 ميليمتر مربع در دماي 20 درجه سانتي گراد (سلسيوس) داراي مقاومت 3.08 اهم بر كيلومتر است؛ در حالي كه براي هادي افشان در همين سايز عدد 3.3 بيان شده است. تفاوت زياد چشمگير نيست؛ اما ممكن است در موارد خاص يا متراژ بالا تاثير خود را بيشتر نمايان سازد.
از ديگر مشخصات مورد توجه مي توان به مقاومت در برابر خوردگي اشاره نمود كه شواهد از عملكرد بهتر كابل مفتولي از اين منظر حكايت دارد.
ذكر اين نكته نيز خالي از لطف نيست كه يك شكل ديگري هم براي هادي كابل برق وجود دارد كه به نيمه افشان يا چند مفتولي معروف است. اين كابل داراي ويژگيهايي مابين دو نوع مفتولي و افشان است. مثلا از نظر كميات الكتريكي به مفتولي نزديكتر است؛ اما منعطف تر از آن عمل مي كند.
كمان كابل توليد كننده ي انواع سيم و كابل از جمله كابل هاي افشان و كابل هاي مفتولي و.. است كه در زمينه ي فروش سيم و كابل گوي سبقت را از رقبا ربوده است. كارشناسان با تجربه و مجرب مشتريان را به خوبي راهنمايي ميكنند كه سيم و كابل مورد نظرشان را خريداري كنند.